Vreedzame school
De Vreedzame School is een compleet programma voor basisscholen voor sociale competentie en democratisch burgerschap. Het beschouwt de klas en de school als een leefgemeenschap, waarin kinderen zich gehoord en gezien voelen, een stem krijgen, en waarin kinderen leren om samen beslissingen te nemen en conflicten op te lossen. Kinderen voelen zich verantwoordelijk voor elkaar en voor de gemeenschap, en staan open voor de verschillen tussen mensen.
Hoe doen wij dat?
Per schooljaar behandelen we 6 blokken met lessen die behoren bij de volgende thema’s:
We horen bij elkaar (blok 1)
Samen werken aan een positief werkklimaat staat in dit blok centraal. Naast de algemeen geldende schoolregels maken leerkracht en kinderen samen afspraken over hoe je met elkaar omgaat en over de inrichting en het ordelijk houden van de klas. Om van een school of klas een groep te maken, is het nodig dat elk kind het gevoel heeft dat hij/zij er bij hoort.
We lossen conflicten zelf op (blok 2)
Overal waar kinderen met elkaar spelen en werken komen conflicten voor.
Met De Vreedzame School leren we de kinderen dat conflicten heel normaal zijn en dat ze bij het leven horen. Wat belangrijk is, is hoe je er mee omgaat. Hoe los je op een positieve manier conflicten op? Hoe zorg je ervoor dat beide partijen tevreden zijn met de oplossing?
Een conflict hoeft niet uit te monden in ruzie. We spreken van ruzie wanneer het ene kind wil winnen ten koste van het andere kind. Wij willen kinderen leren oplossingen te bedenken waar je allebei tevreden mee bent. We zoeken naar win-win oplossingen. De kinderen leren dat ze bij een conflict eerst rustig moeten worden voordat ze het gesprek aangaan en na kunnen denken over een oplossing. We noemen dat ‘afkoelen’.
We hebben oor voor elkaar (blok 3)
We besteden aandacht aan communicatie. Goede communicatie is de sleutel tot het oplossen en voorkomen van conflicten. In dit blok besteden we o.a. aandacht aan de rol van misverstanden, het je kunnen verplaatsen en inleven in een ander, actief luisteren en samenvatten.
We hebben hart voor elkaar (blok 4)
Om kunnen gaan met gevoelens is van groot belang voor een positief klimaat in de klas en in de school. De vreedzame school streeft naar een klimaat waarin iedereen zich prettig voelt en waarin leerlingen “hart voor elkaar” hebben. Om met elkaar over gevoelens te praten, is het van belang dat de leerlingen zich veilig voelen in de groep; tegelijkertijd bevorderen deze gesprekken de veiligheid in de groep. Er ontstaat een vertrouwde sfeer.
We dragen allemaal een steentje bij (blok 5)
Het nemen van verantwoordelijkheid. We willen graag dat de leerlingen zich verbonden voelen met de klas en de school. Dat kan als we de leerlingen het gevoel geven dat ze er toe doen. Om dit te bereiken, krijgen de leerlingen taken en verantwoordelijkheden. Een van de verantwoordelijkheden van leerlingen is het werken als leerlingmediator. Dit zijn speciaal opgeleide leerlingen uit de bovenbouw. Vanaf volgend jaar gaan we bovenbouw leerlingen die dat willen, opleiden om andere kinderen te helpen bij het oplossen van conflicten. Zij worden dan mediatoren.
Wij zijn allemaal anders (blok 6)
Er zijn vele overeenkomsten en verschillen tussen mensen. We willen de leerlingen leren om te gaan met verschillen van mening en verschillen van gewoontes, leefstijl, levensbeschouwing, leeftijd, sekse en in cultuur. We werken aan acceptatie en waardering ervan. Naast verschillen zijn er ook overeenkomsten. De leerlingen leren dat je dit terugziet binnen de eigen families, de klas, de school en de samenleving. Om goed om te kunnen gaan met verschillen moet je er over kunnen praten. Het gaat om luisteren naar de ander, een mening vormen, van mening kunnen veranderen en een eigen mening verdedigen. Op deze manier willen we vooroordelen tegengaan. door deze positieve aanpak ervaren kinderen verschillen als vanzelfsprekend.
Met deze lessen, onze eigen houding en ondersteuning van de ouders hebben we er alle vertrouwen in dat iedereen het bij ons op school prettig heeft, omdat "anders zijn mag".